Co to są ośrodki ostrych zatruć?
Coraz liczniejsze zatrucia substancjami i produktami chemicznymi oraz lekami spowodowały konieczność utworzenia w latach 60-tych w Polsce (na świecie takie ośrodki istniały już nieco wcześniej) Regionalnych Ośrodków Toksykologicznych. Zadaniem ich jest gromadzenie informacji i doświadczeń o leczeniu pacjentów oraz udzielanie porad lekarzom innych placówek służby zdrowia.
W Polsce zorganizowano już dziesięć takich ośrodków, stanowią one wiarygodne źródło wiadomości na temat różnego rodzaju trucizn (substancji i związków chemicznych, leków), ich działania i objawów zatruć. Przekazywanie informacji, zwykle przez telefon, dotyczy przede wszystkim metod postępowania w przypadku spożycia konkretnego preparatu chemicznego lub leku. Obok poradnictwa telefonicznego ośrodki te prowadzą działalność profilaktyczną, jak również dydaktyczną. Do ich zadań należy też wykonywanie przez laboratoria toksykologiczne analiz, a także – przy ostrych zatruciach – leczenie chorych.
Co to jest ostre zatrucie?
Jest to stan bezpośredniego zagrożenia zdrowia, czasami życia, spowodowany działaniem substancji toksycznej na organizm. Może do niego dojść w różnych okolicznościach, z rozmaitych powodów i przyczyn. Wszystkie ośrodki ostrych zatruć w kraju przekazują ponad 20-30 tysięcy informacji toksykologicznych rocznie, co w porównaniu z podobnymi instytucjami zachodnioeuropejskimi czy amerykańskimi jest liczbą kilkakrotnie niższą. Jednak w tych krajach są one udzielane wszystkim zainteresowanym, nie tylko lekarzom. Znaczna liczba tych zapytań dotyczy, na szczęście, nie zawsze uzasadnionych podejrzeń o zatrucie, a poradnictwo polega na uspokojeniu zdenerwowanego zainteresowanego.
Lekarze warszawskiego ośrodka przekazują wiadomości przede wszystkim personelowi medycznemu, a jedynie w wyjątkowych sytuacjach – osobom prywatnym. Choć częstotliwość występowania ostrych zatruć nie jest tak powszechna jak chorób układu krążenia czy schorzeń metabolicznych, jednak liczba ich stale wzrasta w związku z coraz większą rozmaitością dostępnych na rynku artykułów chemicznych codziennego użytku oraz leków. Codzienna praca lekarzy z tych ośrodków i osób udzielających informacji oraz porad telefonicznych świadczy o tym najlepiej.
