Układ nerwowy
Układ nerwowy ma za zadanie kierowanie pracą wszystkich narządów ustroju, uzgadnianie ich czynności oraz nawiązywanie łączności pomiędzy ustrojem a otoczeniem. Układ nerwowy jest źródłem pracy umysłowej.
Układ nerwowy dzieli się na: układ mózgowo-rdzeniowy i układ wegetatywny. Układ mózgowo- rdzeniowy składa się z mózgu, móżdżku, rdzenia przedłużonego, rdzenia kręgowego, korzonków nerwowych i nerwów. Układ wegetatywny składa się ze zwojów nerwowych i nerwów. Nerwy są to pęczki włókien nerwowych odchodzących od komórek nerwowych.
Mózg, rdzeń przedłużony i móżdżek mieszczą się w czaszce i są pokryte oponami miękkimi i oponą twardą. Mózg odbiera wszystkie wrażenia i wysyła bodźce do mięśni i narządów. Podstawą świadomości i myślenia jest zdolność komórek nerwowych zapamiętywania wrażeń, analizowania ich i wytwarzania odruchów świadomych i nieświadomych oraz hamowania ich. W rdzeniu kręgowym leżącym w kanale kręgowym przebiegają włókna nerwowe, czuciowe i ruchowe, które odchodzą od rdzenia jako korzonki nerwowe, z których powstają nerwy obwodowe docierające do najdalszych odcinków organizmu.
Układ nerwowy wegetatywny (autonomiczny) składa się ze zwojów nerwowych i gałązek nerwowych; rozmieszczony jest po całym organizmie i kieruje pracą wszystkich narządów. Dzielimy go na układ sympatyczny i parasympatyczny. Układy te są sobie przeciwstawne. Układ autonomiczny zależny jest od centralnego układu nerwowego i od układu wydzielania wewnętrznego, działa również na zasadzie odruchów, np. zapach jedzenia wywołuje przez układ wegetatywny wydzielanie soku żołądkowego.
